Ψαχνά

Ψαχνά

Τα Ψαχνά είναι η έδρα του Δήμου Διρφύων Μεσσαπίων και απέχουν δεκαπέντε περίπου χλμ από τη Χαλκίδα. Πρόκειται για μια αγροτική κυρίως περιοχή που διαρρέεται από τον ποταμό Μεσσάπιο. Η πόλη πιθανόν πήρε το όνομά της από το καρπερό (χαχνό) της έδαφος.

Στο τέλος της βυζαντινής περιόδου, τα Ψαχνά ήταν χτισμένα γύρω από το Καστρί όπου σώζονται κάποια τμήματά του. Η αρχαία Μεσσαπία ήταν νότιά τους, πάνω στο λόφο «Προφήτης Ηλίας» όπου σώζονται ερείπια ακρόπολης και αρχαίας πόλης. Η αρχαία πόλη και το οχυρό Καστρί καταστράφηκαν όπως φαίνεται το 1470 από τους Τούρκους, κατά την πολιορκία της Χαλκίδας από το Μωάμεθ Β΄. Τα σημερινά Ψαχνά δημιουργήθηκαν αργότερα από πρόσφυγες. Η κοινότητα Ψαχνών συστάθηκε στις 16 Αυγούστου 1912 με την απόσπαση του οικισμού από το Δήμο Μεσσαπίων και τον ορισμό του ως έδρα της κοινότητας. Προήχθη σε Δήμο στις 10 Ιανουαρίου 1949 και λειτούργησε ως Δήμος έως την κατάργησή του το 1997 και την προσάρτησή του στο Δήμο Μεσσαπίων. Σύμφωνα με το Σχέδιο Καλλικράτης, συγχωνεύθηκε το 2011 με το Δήμο Διρφύων και έγινε ο Δήμος Διρφύων Μεσσαπίων. Ο νέος Δήμος, με έδρα τα Ψαχνά, έχει έκταση 780 τ.χλμ. περίπου και πληθυσμό 16.000 κατοίκους και σύμφωνα με την απογραφή του 2021 οι 5.700 από αυτούς περίπου κατοικούν στα Ψαχνά.

Τα αξιοθέατα που μπορεί να δει κάποιος στα Ψαχνά και τη γύρω περιοχή, έχουν να κάνουν κυρίως με το θρησκευτικό τουρισμό. Μετά το συνοικισμό της Μακρυμάλλης, βρίσκεται η Ιερά Μονή της Παναγίας, η Ιερά Μονή Μακρυμάλλης.[i] Συγκεντρώνει αρκετούς επισκέπτες πολλοί από τους οποίος έρχονται και για τον Άγιο Παρθένιο, προστάτη των καρκινοπαθών, η κάρα του οποίου φυλάσσεται στη Μονή. Τέσσερα χλμ βορειοδυτικά από τα Ψαχνά συναντάμε τη Μονή του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτη. Είναι αφιερωμένη στον Όσιο Ιωάννη που γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στα τέλη του 4^ου αιώνα. Στο δρόμο προς τη Τριάδα, στα αριστερά, υπάρχει το ξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής κτισμένο σε μια υπέροχη ρεματιά.

Στην Κεντρική Πλατεία των Ψαχνών υπάρχουν τρία διατηρητέα κτήρια που έχουν αναπαλαιωθεί και στεγάζουν: τη Δημοτική Βιβλιοθήκη, το Λαογραφικό Μουσείο και το Πολιτιστικό Κέντρο, στο οποίο πραγματοποιούνται διάφορες εκδηλώσεις. Στο Λαογραφικό Μουσείο μπορείτε να δείτε παλαιά εργαλεία του γεωργού, του κτηνοτρόφου, του ρετσινά, του ξυλοκόπου καθώς και ενδυμασίες γυναικών των Ψαχνών. Σε ξεχωριστή αίθουσα αναπαρίσταται το ψαχνιώτικο σπίτι των αρχών του 20^ου αιώνα.

Τέλος, στο έμπα της πόλης, στην περιοχή Σκληρό, υπάρχει το παλαιό ΤΕΙ Χαλκίδας, στο οποίο στεγάζονται σήμερα σχολές του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

[i] Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Ιερά Μονή θα βρείτε σε ειδικό άρθρο στο παρόν blog.